گزارش آنلاین

سی تی اسکن توموگرافی کامپیوتری (Computed Tomography) ترکیبی از یک سری تصاویر اشعه X گرفته شده از زوایای مختلف است که از پردازش رایانه ای برای ایجاد تصاویر و یا برش های مقطعی از استخوان ها، رگ های خونی  و بافت های نرم درون بدن استفاده می کند.

تصاویر سی تی اسکن اطلاعات مفصل تر و دقیق تری نسبت به اشعه ایکس فراهم می کند. سی تی اسکن کاربردهای بسیاری دارد اما این روش به خصوص برای آزمایش و بررسی افرادی که دارای صدمات داخلی حاصل از تصادفات یا انواع تروما هستند بسیار مناسب است.

از سی تی اسکن تقریبا برای تجسم کردن بیشتر بخش های بدن می توان استفاده کرد. سی تی اسکن برای تشخیص بیماری ها و یا صدمات به کار می رود و می توان از آن برای برنامه ریزی پزشکی، جراحی و یا پرتو درمانی استفاده کرد.

سی تی اسکن به پزشک اجازه می دهد  تصاویری از برش های مقطعی از بدن شما را مشاهده کند. این برش ها بافت های ریه و یا قلب را به خوبی نشان می دهد.

رادیولوژیست های متخصص ما گزارش سی تی اسکن شما را تفسیر می کنند و گزارش را با جزئیات، کامل و قطعی (در صورت امکان) از یافته های ما ارائه می کنند. این گزارش در سریعترین زمان ممکن در اختیار شما قرار میگیرد بدون آنکه از خانه خود بیرون بیایید.

چرا باید سی تی اسکن کرد؟

• راهنمایی و کمک به فرآیندهایی همچون جراحی، بیوپسی و پرتودرمانی
• شناسایی و نظارت بر بیماری ها و شرایطی همچون سرطان، بیماری قلبی، ندول (nodule) های ریوی و توده کبد
• نظارت بر اثر بخشی درمان های خاصی همچون درمان سرطان
• تشخیص صدمات و خونریزی های داخلی
• تشخیص اختلالات استخوانی و ماهیچه ای همچون تومور استخوانی و یا شکستگی
• مشخص کردن محل تومور، عفونت و یا لخته های خونی

چرا به گزارش سی تی اسکن نیاز دارید؟

آزمایش توموگرافی کامپیوتری (CT) یکی از قدرتمندترین ابزارهای تشخیصی برای تشخیص بسیاری از انواع بیماری ها است. پزشک شما دستور آزمایش سی تی را داد زیرا می‌خواست مطمئن شود که شما بهترین مراقبت‌های تشخیصی ممکن را دارید که در صورت نیاز به درمان منجر به بهترین درمان می‌شود. گزارش سی تی اسکن بخش مهمی از این فرآیند است.

تصاویر سی تی توسط یک اسکنر گرفته می شود که مجموعه ای از تصاویر اشعه ایکس از برش های نازک قسمت یا ناحیه آسیب دیده بدن را می گیرد و این تصاویر توسط رادیولوژیست ها ارزیابی می شود. با این حال، گزارش سی تی اسکن واضح نیست. این دستگاه نمایی از داخل بدن را ارائه می دهد، اما این به چشم انسان و قضاوت رادیولوژیست است که آنچه را که دستگاه ضبط کرده است، تجزیه و تحلیل کند.

برای بهترین نتایج تشخیصی، به گزارش سی تی اسکن نیاز دارید. مطالعات نشان داده اند که هر رادیولوژیست معاینه CT یکسان را دقیقاً به یک شکل تفسیر نمی کند. دوره درمان شما به نتایج معاینه بستگی دارد. بیمارانی که خواهان بهترین مراقبت های بهداشتی هستند، با گزارش سی تی اسکن اطمینان بیشتری خواهند داشت.

به طور خاص، عوامل زیادی می توانند بر تفسیر یک امتحان تأثیر بگذارند : سطح تجربه رادیولوژیست، سطح بار کاری، خستگی. رادیولوژیست ها نظرات متفاوتی دارند و متأسفانه حتی با تجربه ترین پزشک هم می تواند به سادگی مرتکب اشتباه شود. گزارش سی تی اسکن می تواند صحت تفسیر امتحان شما را تضمین کند.

همچنین به یاد داشته باشید که برای رفتن به سایت تصویربرداری CT و در خود فرآیند وقت گذاشته اید و احتمالاً سرمایه گذاری مالی نیز انجام داده اید. سرمایه گذاری کوچک در گزارش سی تی اسکن به شما کمک می کند تا از تلاش خود نهایت استفاده را ببرید تا بتوانید نسبت به نتایج امتحان خود اطمینان و اطمینان داشته باشید.

معاینات سی تی روی نواحی مختلف بدن تمرکز می کنند و شرایط مختلفی را بررسی می کنند. در ناحیه شکم و لگن، CT می تواند مشکلاتی مانند تومورها و خونریزی در کبد، کلیه ها و مثانه را پیدا کند. بازوها و پاها ممکن است برای بررسی مشکلاتی مانند رشد، شکستگی یا عفونت اسکن شوند.

سی تی اسکن غدد فوق کلیوی می تواند تومورها یا غدد بزرگ شده را پیدا کند. معاینه CT قفسه سینه می تواند آسیب به قلب یا ریه ها را پیدا کند و همچنین ممکن است برای بررسی سرطان ریه استفاده شود. دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است پزشک شما برای گرفتن گزارش سی تی اسکن دستور آزمایش سی تی را داده باشد. دلیل خاص هر چه باشد، گاهی اوقات آزمایش سی تی برای بررسی یک وضعیت جدی تجویز می شود و گزارش سی تی اسکن به اطمینان از بهترین تشخیص و درمان ممکن کمک می کند.

تشخیص سی تی توسط یک فوق تخصص رادیولوژی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رادیولوژیست ها ممکن است متخصصان عمومی باشند که طیف وسیعی از امتحانات را میگذرانند یا کارشناسان آموزش دیده ای که بر روی یک منطقه خاص تمرکز می کنند.

اصول تفسیر سی تی اسکن و اصطلاحات متداول سی تی اسکن

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) شامل استفاده از اشعه ایکس برای گرفتن تصاویر مقطعی از بدن است. بافت‌های مختلف به روش‌های مختلف با اشعه ایکس تعامل دارند. برخی از بافت‌ها اجازه عبور اشعه ایکس را بدون تأثیرگذاری زیاد بر روی آن‌ها می‌دهند، در حالی که بافت‌های دیگر تأثیر مهم‌تری دارند. میزان نفوذ یک ماده توسط پرتو اشعه ایکس بر حسب ضریب تضعیف توصیف می‌شود که میزان تضعیف یک پرتو با عبور از یک وکسل یا پیکسل حجمی بافت را ارزیابی می‌کند.

این مقادیر اغلب به عنوان واحد هاونسفیلد (HU) گزارش می‌شوند. آب مقطر در دما و فشار استاندارد 0 HU دارد، در حالی که هوا در شرایط یکسان دارای -1000 HU است. مقادیر تقریبی برای بافت‌های مختلف در جدول 1 مشخص شده است.

واحدهای بافت هاونسفیلد:

هوا:1000

آب: 0

مایع مغزی نخاعی: +15

ماده سفید: 20+ تا 30+

ماده خاکستری: +37 تا +45

خون منعقد شده: 50+ تا 75+

استخوان: 200+ تا 3000+

ارتباط بالینی: خونریزی‌های داخل جمجمه‌ای

خونریزی‌های داخل جمجمه‌ای شرایط بالقوه تهدید کننده زندگی هستند و اغلب به عنوان یک پاسخ حاد یا تأخیری به تروما رخ می‌دهد. آنها می‌توانند به طور خود به خود از پارگی آنوریسم‌های مغزی ایجاد شوند، اما کمتر رایج است. سی تی اسکن به عنوان اصلی‌ترین بررسی بیماران مشکوک به خونریزی داخل جمجمه تبدیل شده است.

چهار نوع کلی خونریزی داخل جمجمه‌ای وجود دارد:

1.  اکسترادورال:

خونریزی در خارج از سخت شامه، که باعث ایجاد خونریزی عدسی شکل (لیمویی شکل) در CT می‌شود. اینها شریانی هستند و اغلب به ترومای بلانت مربوط می‌شوند. ممکن است یک تغییر خط وسط وجود داشته باشد.

2. ساب دورال:

خونریزی بین دورال و لایه‌های عنکبوتیه، که بیشتر به دلیل پارگی وریدهای پل در افراد مسن است. اینها می‌توانند تا یک ماه پس از توهین اولیه علامت دار شوند. اینها ضایعات هلالی را در CT سر ایجاد می‌کنند، با یک جابه‌جایی احتمالی خط وسط.

3.  ساب عنکبوتیه:

پارگی آنوریسم در فضای زیر عنکبوتیه منجر به خونریزی زیر عنکبوتیه می‌شود، اگرچه می‌تواند نتیجه تروما باشد. ویژگی‌های رادیوگرافی آنها می‌تواند ظریف باشد. CSF با رنگ آمیزی خون رنگ پریده‌تر می‌شود و مخازن زیر عنکبوتیه تیره معمولی سفید می‌شوند.

4.  خونریزی داخل مغزی:

علل آن عبارت‌اند از فشار خون بالا، دیابت و تروما. آنها در سی تی آنژیوگرافی به صورت ضایعات موضعی همراه با اطراف به دلیل التهاب ظاهر می‌شوند.

عوارض سی تی اسکن

قرار گرفتن در معرض تابش

در طول سی تی اسکن شما به طور مختصر و اندک در معرض تابش های یونیزه شده قرار می گیرید. مقدار این تابش بزرگتر از مقدار تابشی است که شما از اشعه ایکس دریافت می کردید زیرا در سی تی اسکن اطلاعات مفصل تر و دقیق تری باید جمع آوری شود.

اگرچه سی تی اسکن تا به حال اثرات و آسیب های بلند مدت نشان نداده است اما احتمال بسیار اندکی برای افزایش خطر ابتلا به سرطان در آن وجود دارد. البته سی تی اسکن دارای مزایای بسیاری است و به همین خاطر می توان از خطرات کوچکی همچون این مورد به خوبی چشم پوشی کرد.

معمولا پزشکان تا جایی که ممکن باشد از مقدار تابش اندکی برای تعیین و تشخیص اطلاعات پزشکی مورد نیاز خود استفاده می کنند. همچنین دستگاه های جدیدتر و سریع تر از تکنیک هایی استفاده می کنند که به تابش کمتری نیاز باشد. در مورد مزایا و خطرات سی تی اسکن با پزشک خود صحبت کنید.

آسیب به جنین

اگر باردار هستید حتما این مورد را به پزشک خود اطلاع دهید. اگرچه تابش حاصل از سی تی اسکن بعید است به کودک شما آسیب برساند اما ممکن است پزشک شما روشهای بررسی و آزمایش دیگری همچون سونوگرافی یا MRI را توصیه کند تا از قرار گرفتن جنین در معرض این تابش جلوگیری گردد.

واکنش به ماده حاجب

یک رنگ خاص به نام ماده حاجب برای کمک به پر رنگ کردن بخش های خاصی از بدن ممکن است نیاز باشد. مواد حاجب معمولا اشعه ایکس را
مسدود می کنند و در تصویر به رنگ سفید در می آیند. از این روش می توان برای تاکید بر روی رگهای خونی، روده و ساختارهای دیگر استفاده کرد.
ماده حاجب ممکن است به روشهای زیر مورد استفاده قرار گیرد:

از طریق دهان:

اگر مری یا معده شما در حال اسکن باشد،ممکن است نیاز باشد مایعی را بخورید که حاوی ماده حاجب است. این نوشیدنی اغلب طعم خوبی ندارد.

از طریق تزریق:

ماده حاجب ممکن است از طریق وریدهای بازوی شما به بدن تزریق گردد تا به رگ های کیسه صفرا،
مجاری ادراری ، کبد یا خون کمک کند در تصاویر
به دست آمده برجسته تر دیده شوند. ممکن است
در طول تزریق احساس گرما داشته باشید و یا اینکه یک طعم فلز مانند در دهان خود احساس نمایید.

با استفاده از تنقیه:

ماده حاجب ممکن است در مقعد شما قرار گیرد
تا تجسم و نمایش بهتری از روده ها حاصل گردد.
این فرآیند می تواند باعث ایجاد حس نفخ گردد.
در این شرایط ممکن است احساس خوب و راحتی نداشته باشید.

در موارد خاص، پزشک شما دریافت یک رنگ خاص
که ماده حاجب نامیده میشود را توصیه می کند.
ماده حاجب معمولا قبل از سی تی اسکن به یکی از روش هایی که توضیح داد در بدن قرار می گیرد. اگرچه این مورد نادر است اما ماده حاجب می تواند باعث ایجاد مشکلات پزشکی یا واکنش های آلرژیک شود.

بیشتر واکنش ها ملایم  هستند و به صورت خارش و یا قرمز شدن خود را نشان می دهند. در موارد نادر نیز، واکنش های آلرژیک می تواند جدی و حتی مرگبار باشد.  اگر قبلا سی تی اسکن به همراه ماده حاجب انجام دادید و به مواد حاجب حساسیت دارید حتما  پزشک خود را از این مورد آگاه سازید.

چگونه خود را برای سی تی اسکن آماده کنیم؟

• در آوردن همه و یا بخشی از لباس ها و پوشیدن لباس بیمارستان
• برداشتن اشیای فلزی همچون کمربند، جواهرات، دندان مصنوعی و عینک که ممکن است با نتایج حاصل تداخل داشته باشد.
• خودداری از خوردن و آشامیدن چند ساعت قبل از انجام سی تی اسکن

آماده سازی کودک برای سی تی اسکن:

اگر نوزاد یا کودک نو پای شما باید سی تی اسکن شود، ممکن است پزشک برای آرام  و ثابت نگه داشتن او آرام بخش تجویز کند. حرکت می تواند باعث ایجاد تصاویر تار گردد و نتایج حاصل نیز دقیق نخواهد بود. در مورد نحوه آماده سازی کودک خود از پزشک سوال کنید.

دستور انجام سی تی اسکن را کدام پزشک می نویسد؟

سی تی اسکن یک روش تشخیصی ست و به همین خاطر پزشکان زیادی می توانند برای بررسی مشکل مورد نظر انجام سی تی اسکن را تجویز کنند. در ادامه عمده ترین تخصص هایی که انجام سی تی اسکن را تجویز میکنند را با هم مرور می کنیم:

1- متخصص ارتوپدی
سی تی اسکن می تواند اطلاعات دقیقی از استخوان ها و بافت نرم بدن در اختیار پزشک متخصص ارتوپدی قرار دهد تا در تشخیص علت شکستگی یا انحراف استخوان بندی مد نظر خود از این تصاویر استفاده نماید. در مواردی هم انجام آن توسط متخصص ارتوپدی بعد از دوره درمان و به منظور بررسی اثربخشی درمان تجویز می شود.

2- فوق تخصص گوارش
عمده استفاده انجام سی تی اسکن توسط پزشک گوارش، بررسی تومورهای احتمالی مربوط به سرطان معده یا دیگر سرطان های گوارشی می باشد

3- متخصص مغز و اعصاب
تشخیص دکتر مغز و اعصاب برای بررسی تومورهای سرطانی، مشکلات مربوط به ستون فقرات، مشاهده لخته های خونی احتمالی در مغز و مواردی از این دست با انجام سی تی رحت تر امکان پذیر خواهد بود.

پزشکان دیگری هم می توانند بنا به تشخیص خود انجام سی تی اسکن را برای شما تجویز کنند. مانند متخصص زنان و زایمان که در بر بررسی های مربوط به سرطان های زنان می تواند از بیمار خود انجام CT-scan را تجویز کند.

در طول سی تی اسکن

سی تی اسکن در بیمارستان یا مرکز تصویربرداری و به صورت سرپایی انجام می شود. معمولا سی تی اسکن بدون درد است و با دستگاه های جدید تنها چند دقیقه طول می کشد. کل فرآیند انجام سی تی اسکن به طور معمول حدود 30 دقیقه طول خواهد کشید.

اسکنرهای سی تی، شبیه یک نان شیرینی حلقوی است که به صورت سرپا ایستاده است. شما در داخل یک میز تنگ و باریک دراز می کشید که دو طرف آن باز همانند تونل است.

بندهای مختلف و بالش ممکن است برای ثابت نگه داشتن شما مورد استفاده قرار گیرد. در طول اسکن سر، معمولا میز توسط یک وسیله ویژه ثابت نگه داشته می شود.

زمانی که میز، شما را به داخل اسکنر هدایت می کند، آشکارگر و لوله اشعه ایکس دور شما خواهد چرخید. هر چرخشی باعث ایجاد برش های مختلفی از تصاویر می گردد. ممکن است در این شرایط صداهای مختلفی را بشنوید.

یک متخصص در اتاق جداگانه قرار دارد و شما را می بیند و صدای شما را می شنود. شما می توانید در طول فرآیند با این فرد ارتباط داشته باشید. او ممکن است از شما بخواهد نفستان را  در موقعیت های خاص نگه دارید تا تصاویر تاری ایجاد نگردد.

بعد از سی تی اسکن

بعد از آزمایش، شما می توانید به زندگی عادی خود برگردید. اگر ماده حاجب را دریافت کرده باشید ممکن است به دستورالعمل های خاصی نیاز داشته باشید. در برخی از موراد، ممکن است از شما بخواهند زمان کوتاهی را قبل از ترک محل منتظر باشید تا احساس بهتری داشته باشید. بعد از اسکن به شما گفته می شود مایعات زیادی بنوشید تا در دفع ماده حاجب به کلیه های شما کمک کند.

نتیجه سی تی اسکن

تصاویر سی تی اسکن، به عنوان فایل های داده ای الکترونیکی نگهداری می شوند و معمولا توسط یک صفحه نمایش کامپیوتری مورد بررسی قرار می گیرند. یک رادیولوژیست تفسیر این تصاویر را برای پزشکی که انجام سی تی اسکن را تجویز نموده می نویسد. بعد از تفسیر، گزارش حاصل به پزشک مربوطه ارسال می شود.